To historia, która mogłaby stać się scenariuszem filmu medycznego – dramatyczna walka o życie, po której nastąpił szczęśliwy finał. Lekarze z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM) przeprowadzili jeden z najbardziej skomplikowanych i unikalnych przypadków klinicznych w Polsce. Osiemnastoletni Danił, cierpiący na niezwykle ciężki zespół wątrobowo-płucny, przez 48 dni był utrzymywany przy życiu dzięki terapii ECMO, a następnie przeszedł udany przeszczep wątroby. Dziś czuje się dobrze i przygotowuje do powrotu do szkolnych zajęć.

Trudna droga pacjenta

Historia chłopaka zaczęła się wiele lat temu. Jeszcze we wczesnym dzieciństwie uległ wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego doszło do poważnego uszkodzenia wątroby. Z czasem pojawiły się powikłania – marskość wątroby i znaczne nadciśnienie wrotne. Już te choroby były ogromnym obciążeniem, jednak pojawiło się coś jeszcze groźniejszego – bardzo ciężki zespół wątrobowo-płucny. To rzadkie, ale dramatyczne powikłanie sprawia, że część krwi omija płuca bez wymiany gazowej i trafia bezpośrednio do serca. W efekcie organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu, a pacjent – choć oddycha – nie jest w stanie natlenić krwi. Jedyną szansą na uratowanie życia pozostaje w takim przypadku przeszczepienie wątroby.

„Wiemy, że przeszczep odwraca zespół wątrobowo-płucny, ale nigdy nie wiadomo, kiedy poprawa nastąpi.” – prof. Michał Grąt

Jak podkreśla prof. Michał Grąt, kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby UCK WUM , czas do poprawy bywa długi i nieprzewidywalny, a w tym okresie pacjent pozostaje w stanie krytycznym, wymagającym najwyższej czujności zespołu medycznego.

Transplantacja. 48 dni ECMO

9 stycznia 2024 r. wykonano transplantację wątroby od zmarłego dawcy. Zabieg był niezwykle trudny i wymagał zastosowania metody ECMO (extracorporeal membrane oxygenation), czyli pozaustrojowego natleniania krwi. To technologia stosowana w najcięższych przypadkach niewydolności oddechowej lub krążeniowej – krew pacjenta jest pobierana poza organizm, natleniana w specjalnym urządzeniu i ponownie podawana do układu krwionośnego.

W tym przypadku konieczne było zastosowanie ECMO żylno-żylnego (VV), które pełni funkcję „sztucznych płuc”, pozwalając organizmowi otrzymywać tlen wtedy, gdy wentylacja mechaniczna nie jest wystarczająca. Terapia była prowadzona przez zespół kardiochirurgów pod kierownictwem prof. Mariusza Kuśmierczyka .

„Były momenty, gdy mama pytała: ‘Ile jeszcze? Kiedy zacznie sam oddychać?’ Musieliśmy czekać. I doczekaliśmy się.” – prof. Michał Grąt

Interdyscyplinarna opieka okołooperacyjna

Sukces był możliwy dzięki współpracy wielu zespołów specjalistów. Stałe monitorowanie stanu pacjenta odbywało się na OITCH CSK UCK WUM pod nadzorem dr. hab. Wojciecha Figla, przy wsparciu I Kliniki Kardiologii kierowanej przez prof. Marcina Grabowskiego. Następnie pacjent był leczony na oddziale hepatologii prowadzonym przez prof. Joannę Raszeję-Wyszomirską. Kluczową rolę odegrały także zespoły pielęgniarskie OITCH, Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby oraz Kliniki Hepatologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych.

„Nie było powikłania anestezjologicznego, którego Danił by nie przeszedł – z jednym szczęśliwym wyjątkiem: nie miał powikłań neurologicznych.” – dr hab. Wojciech Figiel

Ogromny postęp w polskiej transplantologii

Historia osiemnastolatka potwierdza dynamiczny rozwój transplantologii w Polsce. W UCK WUM regularnie wykonuje się innowacyjne procedury: przeszczepienia podzielonej wątroby, transplantacje wspomagające wątrobę, przeszczepienia fragmentu wątroby od żywego dawcy dorosłemu biorcy oraz przeszczepienia wielonarządowe – serca z wątrobą i serca z nerką. Sukcesy kliniczne wspierają działania systemowe Ministerstwa Zdrowia: finansowanie sprzętu dla OAiIT, budowę szpitalnego systemu jakości dawstwa, rozszerzanie sieci koordynatorów oraz współpracę międzynarodową.

Pacjent, który wrócił do życia

Podczas konferencji prasowej Danił pojawił się osobiście – uśmiechnięty i wdzięczny. Zapewnił, że czuje się bardzo dobrze, dziękował lekarzom za uratowanie życia i zapowiedział powrót do szkolnych obowiązków.

„Największą radością jest widzieć pacjenta w tak dobrej formie. Jeszcze niedawno był na granicy śmierci, dziś wygrał tę walkę.” – prof. Mariusz Kuśmierczyk

Nadzieja dla innych chorych

Ta historia to ważny sygnał dla pacjentów i ich rodzin: medycyna oferuje coraz więcej możliwości nawet w najcięższych przypadkach. ECMO, choć wymagające i kosztowne, bywa bezcennym narzędziem w walce o życie, a transplantologia staje się coraz skuteczniejsza. Kluczem pozostaje interdyscyplinarna współpraca – chirurgów, hepatologów, kardiologów, anestezjologów i pielęgniarek – połączona z cierpliwością i wiarą w poprawę.

Przypadek Daniła pokazuje, że nawet przy niepewnych rokowaniach i długim oczekiwaniu na poprawę, konsekwencja zespołu i wytrwałość mogą przynieść spektakularny efekt – nowe życie.