Ankieta pacjentów z AF – urządzenia konsumenckie w migotaniu przedsionków

Migotanie przedsionków jest jedną z najczęstszych arytmii i istotnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu oraz niewydolności serca. W ostatniej dekadzie nastąpił skokowy rozwój technologii „consumer-operated”, które dostarczają pacjentom narzędzi do bieżącego monitorowania rytmu serca poza gabinetem. Zegarki z EKG, rejestratory jednokanałowe oraz aplikacje mobilne umożliwiają szybkie uzyskanie zapisu i – przynajmniej orientacyjne – rozpoznanie epizodów arytmii.

Jednocześnie te urządzenia nie są substytutem pełnej diagnostyki. Kluczowe pytanie brzmi więc: jak mądrze i bezpiecznie włączyć dane z urządzeń konsumenckich w ciągłość opieki klinicznej, aby zwiększyć skuteczność leczenia, a nie generować szumu informacyjnego? Głos pacjentów zebrany w naszej ankiecie rzuca na to pytanie praktyczne światło.

Ankieta internetowa została skierowana do dorosłych pacjentów z migotaniem przedsionków. Zebraliśmy 33 pełnych odpowiedzi (N=33). Kwestionariusz obejmował pytania o nawyki korzystania z urządzeń, ich wpływ na poczucie bezpieczeństwa, doświadczenia w wykrywaniu epizodów AF, a także interakcje z lekarzami i ocenę wpływu urządzeń na skuteczność leczenia.

Uwaga: przedstawione odsetki zaokrąglono; sumy w ramach pytań wielokategorialnych mogą oscylować wokół 100%.

---

---

---

---

---

Dane pokazują wysoką adopcję urządzeń: 96% respondentów korzysta regularnie lub sporadycznie. Taki poziom wykorzystania świadczy o tym, że technologia jest postrzegana jako dostępna i użyteczna. Jednocześnie 38% nie zarejestrowało epizodu AF, co podkreśla ograniczenia czułości (kwestie algorytmów, jakości sygnału, krótkich zapisów, artefaktów). Gdy epizody były symptomatyczne, ponad połowa badanych uzyskała potwierdzenie w urządzeniu, a 10% odnotowało wykrycie przedobjawowe – to szczególnie istotne z perspektywy szybkiej reakcji klinicznej.

Poczucie bezpieczeństwa wzrosło u większości – 66% deklaruje poprawę (14% „bardzo”, 52% „trochę”). Niemniej 19% wskazuje na niepotrzebny niepokój. To klasyczny efekt „nadinterpretacji alertów” i powiadomień. Opieka powinna zatem łączyć edukację pacjenta (kiedy reagować, a kiedy spokojnie obserwować) z mechanizmami filtrowania zdarzeń, które wymagają kontaktu medycznego.

W relacji pacjent–lekarz widać zróżnicowanie: 38% usłyszało, że dane były przydatne, ale 29% doświadczyło niechęci. Jednocześnie zbiorcza „otwartość” (tak + raczej tak) sięga 81%. Praktyczny wniosek: rośnie akceptacja, lecz potrzebujemy ustrukturyzowanych sposobów włączania danych do dokumentacji i ścieżek decyzji.

Pytanie o wpływ na leczenie przynosi wyważony obraz: 62% widzi urządzenia jako wsparcie terapii, a 19% oczekuje wpływu znaczącego. To spójne z koncepcją, że urządzenia konsumenckie nie zastąpią diagnostyki klinicznej, ale mogą przyspieszać triage, ułatwiać wychwytywanie nawrotów i poprawiać współodpowiedzialność pacjenta za kontrolę choroby.

Dla pacjentów:

• Korzystaj z urządzenia konsekwentnie, notuj kontekst (objawy, wysiłek, sen, leki). Krótkie, czytelne zapisy są bardziej użyteczne niż długie sesje z artefaktami.
• Rozróżniaj alerty o wysokim i niskim priorytecie; nie każdy sygnał wymaga pilnego działania. Wątpliwości konsultuj, zamiast panikować.
• Przekazuj lekarzowi wybrane przykłady: najlepszy zapis epizodu, z datą i opisem objawów. To oszczędza czas i podnosi wartość danych.
• Pamiętaj, że urządzenie to wsparcie – nie zastępuje profesjonalnej diagnostyki ani zaleceń medycznych.

Dla lekarzy:

• Ustal prostą procedurę przyjmowania danych: co pacjent ma przynieść (PDF/rysunek/ID w aplikacji), kiedy i w jakiej formie.
• Waliduj kluczowe wnioski sprzętem medycznym (Holter, 12-odprowadzeniowe EKG), ale nie ignoruj krótkich zapisów z momentu objawów.
• Komunikuj ograniczenia algorytmów: ryzyko wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych, znaczenie jakości elektrod i bezruchu.
• Włączaj pacjenta w decyzyjność (shared decision making): wspólnie ustalcie, co monitorujecie i kiedy reagujecie.