Jak odczytać wynik Holtera EKG? Kompletny poradnik dla pacjenta

Holter EKG to nowoczesne badanie kardiologiczne, które umożliwia całodobowe monitorowanie pracy serca w warunkach codziennej aktywności. To narzędzie diagnostyczne odgrywa kluczową rolę w wykrywaniu arytmii, zaburzeń przewodzenia czy epizodów niedokrwienia, które mogą umknąć w standardowym spoczynkowym EKG. Dla wielu pacjentów raport z Holtera bywa jednak trudny do zrozumienia. W tym poradniku wyjaśniamy krok po kroku, jak interpretować wynik Holtera EKG, jakie są normy, dlaczego wykonuje się badanie oraz co dalej zrobić z uzyskanymi informacjami.

Dlaczego wykonuje się Holter EKG?

Holter EKG zalecany jest w wielu sytuacjach klinicznych. Lekarz kieruje na badanie, gdy istnieje podejrzenie nieprawidłowej pracy serca, której nie udaje się uchwycić w krótkim zapisie EKG w gabinecie. Najczęstsze wskazania to:

• Kołatanie serca i uczucie nierównego bicia – badanie pozwala sprawdzić, czy są to dodatkowe pobudzenia przedsionkowe (PAC), komorowe (PVC), czy epizody tachykardii.
• Omdlenia i zawroty głowy – Holter pomaga wykryć pauzy w pracy serca, bloki przewodzenia czy bradykardię.
• Bóle w klatce piersiowej – zapis może wskazać zmiany w odcinku ST sugerujące niedokrwienie.
• Podejrzenie migotania przedsionków – Holter wykrywa nawet bezobjawowe epizody arytmii, które zwiększają ryzyko udaru.
• Ocena skuteczności leczenia – np. lekami antyarytmicznymi czy beta-blokerami.
• Kontrola po wszczepieniu urządzeń – rozrusznik serca, ICD.
• Monitorowanie pacjentów z chorobą wieńcową lub niewydolnością serca.

Jak przebiega badanie Holtera?

Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne. Pacjentowi przykleja się na klatce piersiowej elektrody, połączone z niewielkim rejestratorem noszonym przy pasie lub na szyi. Zapis obejmuje całą dobę, a czasem 48–72 godziny, a nawet tydzień.

Podczas badania pacjent prowadzi normalny tryb życia – chodzi, pracuje, śpi – a także prowadzi dzienniczek objawów, notując sytuacje, w których wystąpiły dolegliwości. Lekarz później porównuje zapis z opisanymi objawami.

Jak wygląda wynik holtera EKG?

Raport zawiera szczegółowe informacje, m.in.:

• Dane techniczne – czas rejestracji, liczba uderzeń serca, jakość zapisu.
• Parametry rytmu serca – średnia, minimalna i maksymalna częstość akcji serca.
• Zaburzenia rytmu – liczba PAC i PVC, obecność tachykardii lub migotania przedsionków.
• Pauzy i bloki przewodzenia – np. blok AV II stopnia, pauzy >2 sekundy.
• Zmiany odcinka ST – sygnał niedokrwienia.
• Podsumowanie i zalecenia – kluczowy element raportu, który lekarz omawia z pacjentem.

Najczęstsze powody kierowania na badanie i przykładowe wyniki

Kołatanie serca

Często przyczyną są pojedyncze PAC lub PVC. W niewielkich ilościach nie są one groźne, ale duża liczba (>500 PVC/dobę) wymaga dalszej oceny.

Omdlenia i zawroty głowy

Holter może ujawnić pauzy powyżej 3 sekund lub bloki przedsionkowo-komorowe. W takich sytuacjach rozważa się wszczepienie rozrusznika serca.

Bóle w klatce piersiowej

Zmiany w odcinku ST sugerują niedokrwienie. Wymagają dalszej diagnostyki, np. próby wysiłkowej lub koronarografii.

Podejrzenie migotania przedsionków

Nawet krótkie, bezobjawowe epizody AF zwiększają ryzyko udaru. W takich przypadkach lekarz może wdrożyć leczenie przeciwkrzepliwe.

Przykłady interpretacji wyników

Wyniki prawidłowe

Średnia akcja serca: 70/min, brak arytmii, brak zmian ST. Interpretacja: serce zdrowe.

Wyniki lekko odbiegające od normy

200 PAC, 10 PVC, krótkie tachykardie nadkomorowe. Interpretacja: zwykle niegroźne, wymagają obserwacji.

Wyniki niepokojące

Migotanie przedsionków przez kilka godzin, liczne PVC lub VT, pauzy >3 s. Interpretacja: konieczna szybka konsultacja kardiologiczna.

Normy i wartości graniczne — rozszerzona tabela interpretacyjna

Orientacyjne normy i progi alarmowe w opisie Holtera EKG (dorośli)*

Parametr	Norma / wartość oczekiwana	Kiedy się martwić (próg)	Co to może oznaczać	Uwagi kliniczne
Średnia częstość rytmu (HR avg)	60–100/min	<50 lub >110/min	Brady-/tachykardia; nadczynność tarczycy, anemia, odwodnienie, leki.	U sportowców 45–55/min bywa fizjologiczne.
HR min (zwykle noc)	>40/min	<40/min lub <30/min	Możliwa dysfunkcja węzła zatokowego, blok AV.	Niska nocna HR bywa prawidłowa bez objawów.
HR max (aktywność)	<120–140/min	>140/min w spoczynku lub bez wyraźnej przyczyny	Tachyarytmia, niepokój, odwodnienie, gorączka, nadczynność.	Oceń kontekst (wysiłek, stres, kawa).
PAC – przedwczesne pobudzenia przedsionkowe	<100–200/dobę	>500/dobę, klastery lub runy SVT	Nadpobudliwość przedsionkowa, ryzyko AF rośnie przy dużym „burden”.	Warto liczyć peak/h i korelację z objawami.
PVC – pobudzenia komorowe (burden %)	<1% doby	≥5% lub ≥10% doby	Ryzyko kardiomiopatii wywołanej PVC przy wysokim obciążeniu.	Istotne: pary/trójki, morfologia, sprzężenie, bigeminia.
Couplets / Triplets PVC	pojedyncze/Brak	Częste lub runs >3 = NSVT	Zwiększona niestabilność komorowa, ryzyko VT.	Opisz najdłuższy run i HR maks.
NSVT – nieutrwalony VT	Brak	≥3 pobudzeń, >100/min, <30 s	Może wymagać poszerzenia diagnostyki (echo, MRI, test wysiłkowy).	Podaj: liczba epizodów, HR max, najdłuższy czas.
SVT / AT (nadkomorowe runy)	Pojedyncze, krótkie (<10 s)	Częste lub długie	Nadpobudliwość przedsionkowa, częstoskurcz nawrotny.	Korelacja z objawami (kołatania, duszność).
Migotanie przedsionków (AF burden)	0%	Każdy wykryty epizod	Ryzyko udaru — rozważ ocenę CHA2DS2-VASc i leczenie p/krzepliwe.	Wypisz: liczba epizodów, najdłuższy czas, HR w AF.
Pauzy zatokowe / przedsionkowo-komorowe	<2 s	2–3 s (objawy?) • >3 s	Dysfunkcja węzła S/A lub blok AV — rozważyć stymulator.	Podaj: liczba, najdłuższa, pora doby, objawy.
Blok AV	Brak / I° u młodych bywa ok	II° (Mobitz I/II) • III°	Zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego.	W II° typ II i III° — zwykle pilna ocena pod kątem PM.
QRS (szerokość)	<120 ms	≥120 ms (blok odnóg, preekscytacja, rytm komorowy)	Wpływa na rozpoznanie pochodzenia pobudzeń.	Opisz morfologię (LBBB/RBBB).
QTc (Bazett/Fridericia)	M ≤450 ms • K ≤470 ms	M >450 / K >470 • >500 ms	Ryzyko torsade de pointes, polekowe wydłużenie QT.	Podaj metodę korekcji; oceń leki/elektrolity.
ST-depresja / uniesienie	Brak istotnych zmian	Depresja ≥1 mm ≥60–80 ms • Uniesienie ≥1 mm	Możliwe niedokrwienie / ostry zespół wieńcowy (w kontekście).	Artefakty ruchowe mogą imitować zmiany ST.
HRV — SDNN	≥100 ms (24h)	<100 ms • <50 ms	Niska zmienność rytmu — gorsza rezerwa autonomiczna.	Wrażliwe na artefakty i długość zapisu.
HRV — RMSSD	≥25–30 ms	<25 ms	Niska składowa przywspółczulna.	Użyteczne w porównaniach trendów.
Korelacja z dzienniczkiem	Objawy ↔ zdarzenia	Objawy bez arytmii lub arytmie bezobjawowe	Pomaga rozstrzygać znaczenie kliniczne.	Zawsze raportuj % objawów z potwierdzoną arytmią.
Artefakty / jakość zapisu	<5% szumu	5–20% • >20%	Ryzyko przeoczenia zdarzeń lub fałszywych alarmów.	Sprawdź elektrody, edukuj pacjenta.
Czas rejestracji	≥24 h (preferowane 24–48 h)	<24 h	Krótszy zapis = niższa czułość wykrycia arytmii napadowych.	Przy rzadkich objawach rozważ 7–14 dni (patch/event).
Udział pobudzeń stymulatora (jeśli PM)	A: wg wskazań • V: wg trybu	Nieadekwatne pacing / undersensing / oversensing	Możliwa dysfunkcja układu PM/ICD.	Podaj: %A paced, %V paced, epizody mode switch.
Epizody „rate drop” / niestabilność rytmu	Brak	Obecne z objawami	Możliwa dysfunkcja węzła S lub odruchowe omdlenia.	Warto korelować z ciśnieniem/HR.
Maks. obciążenie PAC/PVC w godzinie (peak/h)	Niskie obciążenie	Wysokie klastery	Określa „gorące okno” arytmii (wysiłek, stres).	Pomaga planować leczenie i edukację.
Epizody niedokrwienia — łączny czas	0 min	≥1 epizod lub kumulacja minut	Podejrzenie choroby wieńcowej.	Zweryfikuj testami czynnościowymi/angiografią.

*Wartości orientacyjne dla dorosłych. Interpretacja zawsze zależy od kontekstu klinicznego, leków, chorób współistniejących i jakości zapisu. W razie wątpliwości — skonsultuj z kardiologiem.

Co zrobić po otrzymaniu wyniku Holtera?

• Nie interpretuj samodzielnie – raport musi ocenić lekarz.
• Skonsultuj wynik z kardiologiem – nawet przy braku objawów.
• Obserwuj organizm – zapisuj kołatania, zawroty głowy, bóle w klatce.
• Stosuj się do zaleceń – od obserwacji po farmakoterapię czy implantację rozrusznika.

Podsumowanie

Jak odczytać wynik Holtera EKG? Klucz to znajomość podstawowych parametrów: średniej akcji serca, liczby PAC i PVC, obecności pauz czy zmian ST. Jednak interpretacja wymaga wiedzy specjalisty. Holter to badanie, które często ratuje życie, wykrywając arytmie niewidoczne w zwykłym EKG. Dzięki niemu można wcześnie rozpocząć leczenie i zmniejszyć ryzyko groźnych powikłań, takich jak udar czy nagłe zatrzymanie krążenia.