istoria I Katedry i Kliniki Kardiologii na WUM pokazuje jak w soczewce rozwój kardiologii w Polsce. – Nasz ośrodek należy do najlepszych w kraju zarówno pod względem pozycji naukowej, jak również leczenia i diagnostyki – podkreślał prof. Marcin Grabowski, kierownik kliniki, gospodarz tegorocznego jubileuszu.
W ramach obchodów 70-lecia odbyła się uroczysta sesja, podczas której mówiono o historii, teraźniejszości i przyszłości nie tylko kliniki, ale także polskiej kardiologii. Była to także okazja do wspomnień, dyskusji i docenienia tych pracowników, którzy najbardziej przyczynili się do jej rozwoju. Na uroczystości nie zabrakło gości z Ministerstwa Zdrowia, przedstawicieli Sejmu RP i NFZ, którzy gratulowali jubileuszu kierownikowi i wszystkim pracownikom kliniki.
Warto przypomnieć, że I Katedra i Klinika Kardiologii WUM jest kontynuatorką IV Kliniki Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej (AM) w Warszawie, którą powołano w 1953 roku. Historię 70 lat kliniki przedstawił jej kierownik w latach 1998-2021, prof. Grzegorz Opolski. Szczególnie dużo miejsca w swoim wystąpieniu poświęcił postaci prof. Zdzisława Askanasa.
– Prof. Askanas był założycielem i pierwszym kierownikiem kliniki. W jego życiu nie brakowało momentów dramatycznych, takich jak bohaterska obrona Warszawy czy pobyt w getcie. W 1961 roku prof. Askanasa mianowano pierwszym w historii specjalistą krajowym w zakresie kardiologii. I od razu rozpoczął budowanie polskiej kardiologii od podstaw – wspominał prof. Opolski.
Pierwszym krokiem było zorganizowanie Centralnej Przychodni Chorób Układu Krążenia. Kolejne działania to powołanie pierwszego w Polsce Oddziału Intensywnej Opieki Kardiologicznej, powstanie Instytutu Kardiologii AM w Warszawie, rozpoczęcie wykonywania w klinice zabiegów wszczepiania stymulatorów serca. Z inicjatywy prof. Zdzisława Askanasa wypracowano również „polski model” rehabilitacji pozawałowej, zaakceptowany i później propagowany przez Światową Organizację Zdrowia. Prowadzono też badania epidemiologiczne nad chorobowością i zapadalnością na chorobę wieńcową oraz nadciśnienie tętnicze.
Z wykładu prof. Opolskiego wyłonił się obraz prof. Askanasa jako wielkiego autorytetu, tytana pracy i wizjonera, którego projekty wykraczały daleko poza współczesne mu czasy.
Po śmierci prof. Askanasa kierownictwo objął prof. Tadeusz Kraska. Wówczas nastąpiło wiele przekształceń organizacyjnych, ale najważniejsze było powstanie pododdziału wszczepienia stymulatorów serca. W klinice prowadzono również badania nad ograniczeniem obszaru zawału mięśnia sercowego i wiele innych projektów. Po przejściu prof. Kraski na emeryturę kierownikiem został prof. Opolski.
– W 1998 r. stanąłem przed dwoma wyzwaniami: rozwojem kardiologii inwazyjnej i powstaniem kardiochirurgii – mówił były szef kliniki. – I obu tym wyzwaniom udało się sprostać.
Po wykładzie prof. Opolskiego, który dotyczył historii kliniki, prof. Marcin Grabowski zaprosił w podróż do przyszłości. Swój wykład zaczął jednak od podkreślenia, że zespół I Katedry i Kliniki Kardiologii to wyjątkowi ludzie. Nie tylko wspaniali lekarze, ale również osoby wszechstronnie uzdolnione, które osiągają sukcesy na wielu polach i są nagradzane w prestiżowych konkursach medycznych.
– Jeżeli chodzi o bieżącą działalność i przyszłość opieramy się na trzech głównych filarach. Są to: działalność naukowa, dydaktyczna i lecznicza – mówił prof. Grabowski. – W ubiegłym roku mieliśmy ponad 200 publikacji oryginalnych w czasopismach impaktowanych. Prowadzimy również rejestry, np. zainicjowaliśmy i prowadzimy rejestr Pol-tako, działamy w strukturach PTK. To daje nam wysoką pozycję w rankingach. W ubiegłorocznym Rankingu Naukowym Jednostek WUM dorobek pracowników naszej kliniki znalazł się na drugim miejscu wśród 106 jednostek. Ponadto kilkanaście osób znalazło się w Rankingu Stu Liderów Naukowych WUM. Nad czym zatem warto jeszcze pracować? Wyzwaniem jest rozwój współpracy krajowej i zagranicznej.
Prof. Grabowski mówił też o działalności dydaktycznej: – W praktyce jest to ponad 7 tys. godzin pensum dydaktycznego, edukacja studentów przy łóżku pacjenta oraz z wykorzystaniem symulatorów i wreszcie nasze koło napędowe, czyli działalność studenckiego koła naukowego, które liczy ponad 200 członków. Dydaktyka ma swoje wyzwania. Covid nauczył nas, że musimy zmienić podejście. Jesteśmy ukierunkowani na nowe technologie i nowe możliwości.
Trzeci obszar działalności kliniki, najważniejszy, to działalność lecznicza. – Rocznie mamy ponad 7 tys. hospitalizacji. Tylko w ubiegłym roku nasz zespół wypracował ponad 90 mln kontraktów z NFZ. Jesteśmy zainteresowani innowacjami. W tej chwili są to nowe możliwości zabiegowe w procedurach przezskórnych interwencji w wadach strukturalnych. Przyszłością jest również robotyka w kardiologii – mówił obecny szef kliniki.
A jaka jest recepta na sukces? – Róbmy to, co robimy dobrze, co kochamy i co jest potrzebne innym. Jestem przekonany że nasz zespół spełnia te wszystkie warunki – przyznał prof. Grabowski.
Podczas uroczystości prof. Zbigniew Gaciong, Rektor WUM wraz z prof. Marcinem Grabowskim wręczyli Medale im. dr. Tytusa Chałubińskiego z okazji 70-lecia kliniki.
Wyróżnienia otrzymali (wg kolejności alfabetycznej):
- dr hab. Paweł Balsam,
- dr Anna Budaj-Fidecka,
- dr hab. Monika Budnik,
- dr hab. Andrzej Cacko,
- dr Anna Fojt,
- dr hab. Renata Główczyńska,
- prof. Zenon Huczek,
- dr Łukasz Januszkiewicz,
- dr hab. Agnieszka Kapłon-Cieślicka,
- dr Grzegorz Karpiński,
- dr hab. Agnieszka Kołodzińska,
- dr hab. Łukasz Kołtowski,
- dr Robert Kowalik,
- dr Piotr Lodziński,
- dr hab. Michał Marchel,
- dr hab. Tomasz Mazurek,
- dr Marcin Michalak,
- dr hab. Radosław Piątkowski,
- dr Arkadiusz Pietrasik,
- dr Adam Rdzanek,
- dr Marta Starczewska,
- dr Violetta Stępień- Adamczewska,
- dr Ewa Szczerba,
- mgr Grażyna Szymańska – pielęgniarka oddziałowa,
- mgr Elżbieta Świętoń – pielęgniarka oddziałowa,
- dr hab. Mariusz Tomaniak,
- mgr Bożena Truszkowska,
- dr Eulalia Welk,
- dr Joanna Wilczyńska-Burlikowska,
- dr Andrzej Zieliński
Na sesji jubileuszowej obecni byli m.in: JMR WUM – prof. Zbigniew Gaciong wraz prorektorami; Maciej Miłkowski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia; poseł Tomasz Latos – przewodniczący Sejmowej Komisji Zdrowia; prof. Ryszard Gellert – dyrektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Filip Nowak – prezes NFZ, prof. Marek Krawczyk – były Rektor WUM, aktualnie Dziekan Wydziału V Polskiej Akademii Nauk, prof. Witold Rużyłło, wieloletni były dyrektor Instytutu Kardiologii, dr h.c. WUM, Łukasz Jankowski – prezes Naczelnej Izby Lekarskiej, prof. Przemysław Mitkowski – prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego; prof. Tomasz Hryniewiecki – konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii; prof. Łukasz Szumowski – dyrektor Narodowego Instytutu Kardiologii; Zbigniew Terek – dyrektor Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ; dr Tomasz Imiela – wiceprezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie; prof. Rafał Krenke – dziekan Wydziału Lekarskiego WUM oraz dziekani pozostałych wydziałów naszej uczelni, uczniowie prof. Zdzisława Askanasa: dr Katarzyna Tymińska-Sędek, prof. Jerzy Korewicki, prof. Jan Tylka; kierownicy i pracownicy zaprzyjaźnionych klinik i oddziałów kardiologicznych z Polski, kierownicy klinik UCK WUM, byli oraz aktualni pracownicy I Katedry i Kliniki Kardiologii WUM.
W ramach obchodów jubileuszu przed sesją złożono kwiaty na grobie prof. Zdzisława Askanasa oraz na grobach jego uczniów prof. Leszka Ceremużyńskiego, prof. Tadeusza Kraski i prof. Jerzego Kucha. Natomiast po sesji w I Katedrze i Klinice Kardiologii odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą jej 70-leciu.
źródło: materiały WUM oraz własne.
